Pierwszym i być może najważniejszym krokiem na drodze prowadzącej do uwolnienia się od uzależnienia od substancji psychoaktywnych wydaje się być detoks narkotykowy. Proces ten przyczynia się do przerwania ciągów, a jednocześnie sprawia, że można podjąć pierwsze próby przywrócenia równowagi w wyniszczonym organizmie. Na czym jednak polega detoks i ile w rzeczywistości może on trwać?
Organizm, który zdążył już przyzwyczaić się do tego, że systematycznie dostarcza się mu środek odurzający, wraz z biegiem czasu przystosowuje się do niego. Nic więc dziwnego, że w pewnym momencie jego funkcjonowanie bez używki nie jest już możliwe. Leczenie tego typu uzależnienia jest możliwe dzięki profesjonalne detoksykacji narkotykowej. To właśnie dzięki niej możliwe staje się przerwanie ciągu, a w rezultacie pacjent nabiera sił i jest w stanie rozpocząć właściwą terapię. Detoks narkotykowy jest proponowany osobom, które nie są już w stanie odstawić używki samodzielnie. Tu warto podkreślić, że powinien odbywać się wyłącznie na oddziałach, które są przystosowane do tego celu. Niejednokrotnie detoks jest podejmowany przede wszystkim po to, aby możliwe stało się uratowanie życia pacjenta, nie da się więc mówić o nim jako o elemencie psychoterapii.
W pierwszej kolejności wypada podkreślić, że detoks narkotykowy jest bardziej skomplikowany niż jego alkoholowy odpowiednik. Pacjenci uzależnieni od narkotyków są specyficzną grupą, pierwszym krokiem jest więc ustalenie, z jakimi substancjami psychoaktywnymi mamy do czynienia w ich organizmie. Oczywiście, w idealnym scenariuszu mamy do czynienia z osobą, która systematycznie przyjmowała tylko jeden środek. Należy jednak liczyć się z tym, że tak proste przypadki będą stosunkowo rzadkie. Już po przyjęciu na detoksykację zarządza się zatem szczegółowe badania, których celem jest określenie, w jakiej kondycji psychicznej i fizycznej znajduje się dany pacjent. Uzyskane wyniki pozwalają lekarzowi na dobór odpowiednich środków farmakologicznych łagodzących skutki odstawienia narkotyków. Pacjent może liczyć przede wszystkim na preparaty nasenne, uspokajające oraz przeciwbólowe, często konieczne jest jednak również obniżenie ciśnienia tętniczego krwi i gorączki. Niezbędne mogą okazać się również leki na skurcze mięśni oraz preparaty witaminowe i mineralne, których zadanie polega na wznowieniu właściwego działania gospodarki wodno-elektrolitowej.
Musimy liczyć się z tym, że trafiające do organizmu osoby uzależnionej substancje toksyczne powinny być usuwane stopniowo i powoli. Nic więc dziwnego, że nie ma mowy o tym, aby skuteczna detoksykacja narkotykowa zajęła jeden albo dwa dni. Taki błyskawiczny proces jest technicznie możliwy do przeprowadzenia, okazuje się jednak bardzo niebezpieczny. Jeśli toksyny są eliminowane z organizmu zbyt szybko, a sam pacjent jest pozbawiony fachowej opieki, problemy zdrowotne, jakie może to wywołać, są w stanie stanowić zagrożenie nie tylko dla jego zdrowia, ale i dla życia.